«بنیاد شهید» حزبالله در لبنان چه میکند؟
در هفته گذشته اوفاک، دفتر کنترل داراییهای خارجی وزارت امور خزانهداری ایالات متحده آمریکا «جمال تراست بانک» لبنان و سه شرکت وابسته به آن از جمله «القرض الحسن»، «بنیاد شهید» و «کمیته اجرایی حزب» را تحریم کرد؛ موضوعی که این سوال را مطرح کرد که «بنیاد شهید» حزبالله در لبنان چه میکند؟
بنیاد شهید یکی از مهمترین نهادهای حزبالله است که بخش بزرگی از امکانات گسترده این گروه شبهنظامی را در اختیار دارد. این نهاد سالانه دهها میلیون دلار صرف خانوادههای پیکارجویان کشته شده حزب کرده تا نارضایتی خانوادههایی که فرزندان خود در سالهای گذشته در نبردهایی غیر لبنانی و در سوریه از دست دادهاند، کنترل کند.
این موسسه پس از حمله سال 1982 اسرائیل به لبنان و با حمایت مستقیم ایران تاسیس شد و میتوان آن را شعبهای از بنیاد شهید ایران که زیر نظر رهبر این کشور اداره میشود، توصیف کرد. این نهاد در 30 ژانویه 1988 توانست تحت عنوان « جمعیة مؤسسة الشهید» و در پوشش یک موسسه خیریه از وزارت کشور لبنان مجوز بگیرد.
بنیاد شهید حزبالله شرکتها و موسسات سودآوری متعددی در اختیار دارد که پمپ بنزینهای «الأمانة» در سرتاسر لبنان یکی از آنهاست. مدارس مختلف، موسسات درمانی و اجتماعی از جمله بیمارستان رسول اعظم و مرکز درمان بیماریهای قلبی نیز بخش دیگری از داراییهای بنیاد شهید حزبالله هستند.
ایران علاوه بر بودجهای که به طور منظم در اختیار حزبالله قرار میدهد، بودجه خاصی برای بنیاد شهید حزبالله نیز در نظر گرفته و با افزایش شمار کشتهشدههای حزب این بودجه نیز افزایش مییابد. هر خانواده مرتبط با حزبالله که یکی از اعضای آن کشته شده باشد، حقوق ثابت ماهانهای دریافت میکند که از 400 دلار شروع شد و به ازای هر فرزندی که فرد کشته شده دارد، 100 دلار به این مبلغ افزوده میشود. اگر این خانوادهها وامی از بانک دریافت کنند، ماهانه 5 دلار برای بازپرداخت وام به آنها کمک میشود.
این نهاد همچنین مسئولیت آموزش فرزندان کشتهشدگان در مدارس ویژه حزبالله بر اساس آموزههای مبتنی بر نظریه ولایت فقیه را نیز برعهده دارد.
براساس اطلاعاتی که «العربیه.نت» به آنها دست یافته توزیع پول و امکانات در این نهاد نه براساس درجه نظامی فرد کشته شده بلکه براساس روابط انجام میشود و ضوابط جای خود را به روابط دادهاند.
کمکهای بنیاد شهید حزبالله به موضوعات آموزشی محدود نشده بلکه اگر فرزندان کشتهشدگان حزب قصد ازدواج با یکی از افراد منطقه جنوبی داشته باشند، یک باب منزل به عنوان هدیه دریافت میکنند ولی اگر با افراد دیگر مناطق لبنان ازدواج کنند، هدیهای که دریافت میکنند 10 هزار دلار پول نقد خواهد بود. این موضوع و برتری دادن اهالی جنوب به دیگران مشکلاتی را در ساختار اجتماعی این مناطق به وجود آورده زیرا که ازدواج با جنوبیها مزایای مالی بیشتری در پی دارد.
براساس گزارشها مدتی است که بنیاد شهید روند پرداخت 10 هزار دلار هدیه نقدی به اهالی بقاع را متوقف کرده و این موضوع ناشی از بحران مالی شدیدی است که حزبالله در پی تحریمهای اقتصادی با آن مواجه شده است. با این حال روند اهدای یک باب منزل به اهالی جنوب هنوز ادامه دارد. تحریمهای شدیدی که آمریکا از زمان خروج از برجام بر ایران وضع کرده و هدف از آنها خشکاندن ریشهها و کانالهای تامین مالی حزبالله است، اوضاع مالی این حزب را بحرانی کرده است. پیش از این ایران سالانه 700 میلیون دلار معادل 90 درصد بودجه حزبالله را در اختیار این حزب قرار میداد.
خانوادههای کشتههای حزبالله در آن زمان حقوق ماهیانه خود را به صورت نقد و از طریق کارمندان بنیاد شهید که ماهانه به آنها سر میزدند، دریافت میکردند ولی از اواخر سال 2009 این مسئولیت به «جمال تراست بانک» محول شد.
«العربیه.نت» اطلاعاتی در اختیار دارد که نشان میدهد مسئولان این بانک از 6 ماه پیش از مسئولان بنیاد شهید حزبالله درخواست کرده بودند حسابهایشان را در «جمال تراست بانک» ببندند، زیرا که به نظر میرسد متوجه احتمال تحریم شدن این بانک در ماههای بعد شده بودند.
پس از تحریم جمال تراست بانک، خانوادههای کشتههای حزبالله حقوق ماهانه خود را از «بانک صادرات ایران» دریافت میکنند؛ بانکی که در مناطق مختلف لبنان و به ویژه مناطق تحت سیطره حزبالله شعبههای متعددی دارد.