«تلاش ناکام عمان» برای انجام مذاکره محرمانه بین ایران و اسرائیل

«تلاش ناکام عمان» برای انجام مذاکره محرمانه بین ایران و اسرائیل
رادیو فردا :رسانه‌های اسرائیل روز دوشنبه ۱۴ بهمن گزارش‌هایی را درباره پیشنهاد سلطان قابوس، رهبر درگذشته عمان، برای انجام مذاکرات مخفیانه بین ایران و اسرائیل و مخالفت بنیامین نتانیاهو با آن را منتشر کردند.

بر اساس این گزارش‌ها، رئیس وقت و شماری از مقامات ارشد موساد این پیشنهاد را قابل تامل دانسته و خواهان بررسی آن بودند اما بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، با تکیه به مخالفت جدی یاکوو عامی‌درور، مشاور وقت امنیت ملی خود، آن را رد کرد.

به گزارش شبکه ۱۳ تلویزیون اسرائیل، پیشنهاد انجام مذاکرات مخفیانه بین ایران و اسرائیل با میانجی‌گری سلطان قابوس، پس از پیروزی حسن روحانی در انتخابات ریاست‌جمهوری قوت گرفت و برخی او را چهره‌ای میانه‌رو می‌دانستند.

بر اساس این گزارش‌، مذاکرات محرمانه بین اسرائیل و ایران، قرار بود مرحله دوم از گفت‌وگوهای مخفی باشد که ایران و آمریکا با میانجی‌گری سلطان قابوس در مسقط، پایتخت عمان، برگزار می‌کردند.

در اوائل سال ۲۰۱۳ میلادی، اسرائیل پی برد که ایران و آمریکا بدون آگاه کردن بنیامین نتانیاهو، در حال انجام مذاکرات محرمانه در مسقط هستند.

یاکوو عامی‌درور، مشاور امنیت ملی وقت اسرائیل، در این زمینه به شبکه ۱۳ گفت: «از اینکه آمریکایی‌ها کمابیش سر ما کلاه گذاشته بودند، مایوس شدم و این را نیز به خود آنها گفتم».

از سال ۲۰۱۱ میلادی باراک اوباما رئیس‌جمهوری وقت آمریکا و مجموعه دستگاه دیپلماسی و نیروهای مسلح ایالات متحده سخت نگران بودند که اسرائیل به تاسیسات هسته‌ای ایران حمله کند و پای آمریکا را نیز به این جنگ بکشاند.

بنیامین نتانیاهو و اهود باراک، وزیر دفاع، آن سال نه تنها بارها از احتمال حمله قریب‌الوقوع به ایران سخن به میان آوردند، بلکه به گونه‌ای رفتار کردند که آمریکا را نسبت به حمله اسرائیل به ایران و عواقب گسترده آن در منطقه و جهان بیمناک کرد.

به گفته چهار مقام ارشد پیشین اسرائیلیی، بنیامین نتانیاهو از سال ۲۰۰۹ که دوباره نخست‌وزیر شد، مذاکرات مستقیم یا غیرمستقیم از سوی موساد با ایران را بدون کسب اجازه از خود او، ممنوع کرد اما مقامات اسرائیلی به او گفتند که چنین فرمانی از سوی هیچ کشور دیگری در جهان سابقه ندارد.

تامیر پاردو، رئیس وقت موساد، پیشنهاد «حساس و محرمانه» از سوی سلطان عمان را به او ارائه و تاکید کرد که عمان یک منبع مورد وثوق است.

بر اساس این گزارش، تامیر پاردو به نتانیاهو گفت که در مذاکرات مخفی با ایران می‌توان به نتایج خوبی برای کاهش تنش بین دو کشور رسید.

سلطان قابوس گفته بود که انجام مذاکرات مخفی بین اسرائیل و ایران به موازات مذاکرات محرمانه آمریکا و ایران، می‌تواند کاملا مفید باشد.

با این حال یاکوو عامی‌درور، مشاور وقت امنیت ملی نتانیاهو، معتقد بود که عمانی‌ها می‌خواهند در هر چیزی دخالت کنند و خود را عاملی موثر می‌دانند اما ما باید بسنجیم که آیا این پیشنهاد به سود اسرائیل هست یا نه.

در مقابل، تامیر پاردو و گروهی از مقامات موساد معتقد بودند که پیشنهاد عمان باید دست‌کم مورد بررسی قرار گیرد. اما عامی‌درور قاطعانه با این نظر مخالفت کرد و گفت پیشنهاد عمان تنها برای این است که می‌خواهند بر مذاکرات مخفی آمریکا و ایران سرپوش بگذارند.

بنیامین نتانیاهو در نهایت از نظر عامی‌درور حمایت کرد.

به گزارش شبکه ۱۳ تلویزیون اسرائیل، پیش از افشا شدن این موضوع در روزهای گذشته تنها شمار معدودی از مقامات ارشد اسرائیلی از آن آگاه بودند.

مشاور پیشین امنیت ملی اسرائیل این هفته گفت که هنوز به دیدگاه سابق خود پایبند است و موضع موساد اشتباه بود زیرا تا زمانی که جمهوری اسلامی از نابودی اسرائیل دم می‌زند، نباید با آنها مذاکره کرد.

در گزارش رسانه‌های اسرائیل پاسخی برای این پرسش نمی‌یابیم که آیا اساسا دولت حسن روحانی یا رهبری ایران از پیشنهاد عمان آگاه بودند یا سلطان قابوس کسب موافقت بنیامین نتانیاهو را اساس حرکت بعدی خود در مطرح کردن این پیشنهاد با ایران قرار داده بود.

بنیامین نتانیاهو هرگز با مذاکرات قدرت‌های جهانی با ایران کنار نیامد و برای بر هم زدن این گفت‌وگوها حتی به بهای ناخشنود کردن عمیق باراک اوباما، در کنگره آمریکا سخنرانی کرد.

در پی دستیابی به برجام در تیرماه سال ۹۴، نخست‌وزیر اسرائیل همچنان علیه آن موضع گرفت. بعد از خروج آمریکا از برجام بنیامین نتانیاهو نیز «متقاعد کردن» دونالد ترامپ به لغو برجام را به مناسبات نزدیکش با او نسبت داد.

در ژانویه ۲۰۱۹ میلادی پذیرایی بسیار گرم سلطان قابوس در کاخ مسقط از بنیامین نتانیاهو و یوسی کوهن، رئیس موساد، برخی‌ را که از قضایای پشت‌پرده‌ در روابط دو کشور آگاه نبودند غافلگیر کرد اما به گزارش رسانه‌های اسرائیل، دولت‌های اسرائیل و عمان پیش از آن نیز به مدت پنج دهه روابط محرمانه داشته و عمان ثابت کرده که می‌تواند یک میانجی «قابل اعتماد و مفید» باشد.