نشنال اینترست: جنگ جهانی سوم می‌تواند از این ۵ مکان شروع شود

نشنال اینترست: جنگ جهانی سوم می‌تواند از این ۵ مکان شروع شود
در این مطلب که به قلم”رابرت فارلی” یکی از اعضای موسسه “ترنزیشنال” و استاد مهمان دانشکده جنگ ارتش آمریکا نگاشته شده است، جنگ جهانی سوم با 5 سناریوی احتمالی از 5 نقطه جهان مورد بررسی قرار گرفته است.

این استاد آمریکایی نوشته است:
ایران-اسرائیل

ایران و اسرائیل در طول ماه های گذشته در سرتاسر خاورمیانه به طور غیر مستقیم در حال جنگ با یکدیگر بوده اند. ایران از گروه های نیابتی ضد اسرائیل در غزه، لبنان، سوریه و نقاط دیگر حمایت می کند. اسرائیل نیز در طول های سال های اخیر بارها به نیروهای مرتبط با ایران در سوریه حمله کرده است. دولت اسرائیل گام هایی را برای تشکیل یک ائتلاف ضد ایرانی در سطح دیپلماتیک برداشت. تهران نیز سرمایه گذاری بزرگی بر روی گروه های شبه نظامی و دیگر عوامل غیر حکومتی در منطقه انجام داده است.

بنا براین، می توان برای سال آینده سناریوهایی را متصور شد که در آن ها دو طرف وارد جنگ شدید تر و گسترده تری شود. در صورتی که ایران غنی سازی اورانیوم در سطوح بالاتر را از سر بگیرد، ممکن است انگیزه اسرائیلی ها برای تشدید حملات هوایی علیه اهداف ایرانی در منطقه و همچنین مراکز هسته ای داخل ایران افزایش پیدا کند. چنین درگیری می تواند عواقب مهمی از جمله به خطر افتادن زنجیره تامین نفت بازارهای دنیا را داشته باشد.
ترکیه

در طول یک سال گذشته رابطه بین ترکیه و آمریکا رو به وخامت گذاشته است. رئیس جمهور آمریکا ابتدا به دولت اردغان برای عملیات نظامی علیه نیروهای دموکراتیک کرد در داخل خاک سوریه چراغ سبز نشان داد. اما بعدا آنکارا را تهدید به اعمال تحریم های اقتصادی کرد. نباید فراموش کنیم که تعدادی از تسلیحات هسته ای آمریکا در یکی از پایگاه های نظامی در داخل ترکیه مستقر هستند. بسیاری نگرانند که جاه طلبی های اردوغان برای کشورش به توسعه تسلیحات هسته ای نیز گسترش پیدا کند.

رابطه بین آنکارا و واشنگتن در چنان وضعیت بدی قرار دارد که حتی برخی نگران آینده پیمان ناتو هستند. البته هیچ کس انتظار ندارد که اردوغان تلاشی برای توقیف تسلیحات اتمی حاضر در پایگاه نظامی آمریکا انجام دهد. اما آقای اردوغان در گذشته نشان داده است که در مورد عواقب گام های بعدی خود فکر نمی کند.
کشمیر

در طول یک دهه گذشته شکاف بین هند و پاکستان از لحاظ قابلیت های متعارف افزایش پیدا کرده است. پاکستان با توسعه تسلیحات هسته ای تلاش کرد که قدرت بازدارندگی خود در مقابل تهدیدات هند را افزایش دهد. امسال بعد از تصمیم ناراندا مودی، نخست وزیر هند برای کاهش استقلال کشمیر و تغییر سیاست های شهروندی در داخل هند تشدید تنش بین این دو قدرت منطقه بودیم. این اقدامات دولت هند باعث شروع نارآمی های گسترده در هند شد.

ادامه شورش در بین اقلیت مسلمان می تواند انگیزه پاکستان یا گروه های اسلام گرا در داخل این کشور برای مداخله در امور هند را افزایش دهد. برای مثال، ممکن است شاهد انجام حملات تروریستی در داخل کشمیر باشیم. در این صورت دولت ناراندا مودی چاره ای جز واکنش نشان دادن نخواهد داشت. چنین سناریویی می تواند دو کشور را تا آستانه یک جنگ گسترده پیش ببرد.
شبه جزیره کره

یک سال پیش همه تحلیلگران امیدوار بودند که مذاکرات بین آمریکا و کره شمالی به کاهش دائمی تنش در شبه جزیره کره منجر خواهد شد. متاسفانه مشکلات داخلی در دو کشور و شرایط منطقه مانع دست یابی به یک توافق شده است. در ماه های اخیر شاهد تشدید تنش بین واشنگتن و پیونگ یانگ بوده ایم. انتخابات آتی در آمریکا می تواند عواقب مهمی برای آینده روابط بین دو کشور داشته باشد.

دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا تصور می کند که دست یابی به توافق با کره شمالی میتواند شانس او برای پیروزی در انتخابات سال آینده را افزایش دهد. اما پیوینگ هیچ تمایلی برای پذیرش شروط ارائه شده ندارد. اخیرا کره شمالی قول داده بود که هم زمان با کریسمس هدیه ای را به آمریکا بدهد. بسیاری نگران بودند که پیوینگ یانگ به دنبال یک آزمایش بالستیک یا هسته ای جدید است. در صورتی که کره شمالی تصمیم بگیرد که در ماه های آینده دست به آزمایش های هسته ای بزند، این احتمال وجود دارد که دولت ترامپ به گزینه نظامی روی آورد.
دریای چین جنوبی

رابطه بین چین و آمریکا نیز در وضعیت خوبی به سر نمی برد. در صورت تحقق یک توافق تجارت آزاد می توانیم شاهد کاهش تنش بین دو طرف باشیم. اما هنوز سوالات و موانع زیادی در مورد چنین توافقی وجود دارد. مشکلات اقتصادی محدودیت هایی در مقابل پروژه های جدید نیروی دریایی چین ایجاد کرد. وزارت دفاع آمریکا نیز با محدودیت های بودجه روبرو شده است. هم زمان، پکن در حال تلاش برای گسترش همکاری های اقتصادی و نظامی خود با روسیه است.

در شرایط کنونی بعید به نظر می رسد که پکن یا واشنگتن تمایلی برای درگیری نظامی داشته باشند. اما یکی از وعده های انتخاباتی مهم آقای ترامپ مقابله با جاه طلبی های پکن بود. به همین خاطر شاید در سال آینده او به دنبال تشدید تنش با چینی ها باشد. ژی جین پینگ، رهبر چین نیز با مشکلات و ناآرامی در بخش هایی از کشور روبرو شده است. تشدید تنش های دیپلماتیک و اقتصادی بین این دو قدرت بزرگ دنیا می تواند احتمال تقابل نظامی در نواحی همچون دریای چین جنوبی را افزایش دهد.
چه آینده ای برای سال 2020 قابل تصور است ؟

احتمال بروز جنگ تمام عیار در سال آینده پایین خواهد بود. بیشتر کشورهای دنیا منتظر مشخص شدن نتیجه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و جهت گیری سیاست خارجی واشنگتن در چهار سال آینده هستند. با وجود این، دولت های پاکستان، هند، چین، اسرائیل و ایران میتوانند بر اساس منافع ملی خود دست به اقداماتی بزنند که زمینه ایجاد درگیری نظامی را ایجاد کند.