گزارش گاردین از اعتراضات گسترده در شیراز: سرکوب وحشیانه در شهر گل‌ها

گزارش گاردین از اعتراضات گسترده در شیراز: سرکوب وحشیانه در شهر گل‌ها

در پی برقراری دوباره اینترنت در ایران انتشار اخبار و ویدئوهای بیشتر از اعتراضات در ایران، رسانه‌های غربی گزارش های متعددی درباره ابعاد و گستردگی این اعتراضات منتشرکردند؛ از جمله گزارش روزنامه گاردین که به زوایای مختلف و روند گسترش اعتراضات در شیراز پرداخته است.

گزارش روزنامه گاردین که بر اساس بررسی ویدئوهای شهروندان، مصاحبه با فعالان مدنی و یک کارشناس شبکه‌های اجتماعی تهیه شده است، حاکی از آن است که اعتراضات به گران شدن ناگهانی بنزین ساعاتی پس از اعلام آن، در اولین ساعت بامداد جمعه ۲۴ آبان در شیراز آغاز شد؛ اعتراضاتی که بنا به اعلام عفو بین الملل تنها در این شهر دست کم ۱۵ کشته به جای گذاشت.

با وجود قطع اینترنت در سراسر ایران برای حداقل پنج روز، ابعاد اعتراضات در شیراز چندان مشخص نیست اما مصاحبه ها تصویری اجمالی از یکی از بزرگترین اعتراضات در ایران با بیشترین کشته را به دست می دهد.

گاردین با اشاره به ویدئویی که مسیح علینژاد، روزنامه نگار و فعال مدنی، در توئیتر منتشر کرد، نوشت که روز شنبه مردم شیراز در حرکتی اعتراضی با پارک کردن خودروهای خود وسط خیابان، راههای ارتباطی در این شهر را بستند. با سپری شدن روز، معترضان در دست کم شش نقطه شیراز جمع شدند که مناطق حاشیه ای صدرا و معالی آباد شاهد بیشترین تجمع بود.

تجمع ها در آغاز مسالمت آمیز و بدون خشونت بود. ویدئویی از کانال تلگرامی «وحید آنلاین» -که در این گزارش چند ویدئو از آن استفاده شده – نشان می دهد که معترضان شیراز به ماموران پلیس گل رز می دهند. یک شاهد عینی هم در فایل صوتی که برای مسیح علینژاد فرستاد گفت که همه چیز به خوبی و آرام پیش میرفت.

اما ماجرا به این صورت پیش نرفت. در ادامه تصاویر ویدئویی نشان می دهد که نیروهای پلیس به ویژه در معالی آباد شیراز به سوی مردم شلیک می کنند، گاز اشک آور پرتاب می کنند و آنها را از خیابان می رانند. در ادامه تصاویری از آتش گرفتن تعدادی از مغازه ها و روشن کردن آتش در خیابان ها منتشر شد.

یکی از معترضان شیرازی در پیامی صوتی که برای مسیح علینژاد فرستاد گفت: «جوانان با این دزدانی که قدرت را در دست گرفته اند، در این کشور آینده‌ای ندارند. آنها پر از خشم هستند و دیگر نمی‌توانند این را تحمل کنند.» این معترض با اشاره به آغاز درگیری ها در این شهر گفت که خشونت ها وقتی بالا گرفت که پلیس مردم را هدف ضرب و جرح قرار داد.

در ادامه درگیری پلیس با مردم در روز شنبه، تصاویر نشان می دهد که نیروهای پلیس در برخی مناطق از جمله اطراف پاسگاه کلانتری معالی آباد به سمت معترضان شلیک کردند. در یکی از ویدئوها کسی در حالی فیلم گرفتن است می گوید: «این شیراز است و نیروهای مسلح در حال شلیک به سمت مردم هستند.» او در ادامه از یکی از معترضان که تیرخورده فیلم می گیرد؛ جوانی ۲۰ ساله به نام مهدی نیکویی که بعدها اولین معترض کشته شده در شیراز نام گرفت.

عموی مهدی که به دلیل قطع اینترنت دیر از جان باختن او با خبر شده بود، گفت که او جوانی آرام با ذهنی باز و خواستار آزادی بود، آزادی بیان.

کشته شدن مهدی، معترضان را خشمگین کرد و به پرتاب سنگ به سمت پلیس، بستن مسیرها و حمله به کلانتری منجر شد. آن شب گفته شد که کلانتری به آتش کشیده شد.

یکی از معترضان گفت: «ما از کسانی که آتش می زدند خواستیم که این کار را نکنند. آنها را نمی‌شناختیم. آنها بسیار خشمگین بودند و کسی نمی توانست متوقف شان کند.»

روز یکشنبه درگیری ها اوج گرفت در حالی که اعتراضات در منطقه گلشن، جایی که بیشتر ساکنان آن را افراد ایل قشقایی تشکیل می دادند، جریان داشت، نیروهای امنیتی با سلاح های سنگین و هلی کوپتر به سرکوب معترضان پرداختند. در شهرک صدرا نیز معترضان که به نظر می رسید کنترل شهرک را در اختیار گرفتند، دفتر امام جمعه را به آتش کشیدند.

روح الله قشقایی، یک فعال مدنی که با شیراز در ارتباط است، گفت که بر اساس گفته‌های شاهدان عینی برآورد می شود که حدود ۶۰ نفر در شیراز و ۹ نفر در صدرا در حومه شیراز کشته شده باشند.

در حالیکه شاهدان به فعالان مدنی گفتند که مردم شهر را به کنترل خود درآوردند، نیروهای پلیس، سپاه پاسداران و بسیج در روزهای بعد تلاش کردند که کنترل اوضاع را در دست بگیرند.

شاهدان در پیام های صوتی و ویدئویی می گویند که برای دو روز شیراز در کنترل مردم بود و حادثه بدی رخ نداد و مردم خیلی امیدوار بودند که تغییراتی رخ دهد، اما هجوم نیروهای امنیتی ده‌ها کشته به جای گذاشت.

یکی شاهدان در پیام صوتی خود گفت: «در دو روزی که شهر در کنترل مردم بود هیچ چیز بدی رخ نداد، بسیار مسالمت آمیز بود. بسیار عالی بود. من توانستم ببینم که اگر ما مردم قدرت داشته باشیم کشور چه شکلی می شود.»