بیژن احمدی درباره انتخابات ۲۱ اکتبر (۲۹ مهرماه) امسال با بیان اینکه نتیجه انتخابات، دولت اقلیت برای حزب لیبرال بود، افزود: از نظر مشارکت مردمی نزدیک به ۶۶ درصد واجدان شرایط در این انتخابات شرکت کردند.وی ادامه داد: این میزان مشارکت تقریبا مشابه انتخابات ۲۰۱۵ است و کمتر از ۲ درصد کاهش داشته است اما به طور کلی می توان میزان مشارکت دو انتخابات ۲۰۱۵ و ۲۰۱۹ را بیشترین حد در ۱۰ سال اخیر دانست.
رئیس موسسه صلح و دیپلماسی اضافه کرد: در زمانی که دولت محافظه کار در قدرت بود، در انتخابات های پیشین همچون ۲۰۰۸، ۲۰۱۱ میزان مشارکت کمتر بود. برای مثال در سال ۲۰۰۸، مشارکت نزدیک به ۵۹ درصد بود.
احمدی دلیل افزایش مشارکت در انتخابات ۲۰۱۵ را خواست مردم برای تغییر بعد از حضور طولانی محافظه کاران در قدرت دانست و اظهار کرد: بسیاری که به طور معمول ممکن بود در انتخابات مشارکت نکنند، در انتخابات پیشین شرکت کرده بودند زیرا خواستار تغییر در دولت و کنار گذاشتن حزب محافظه کار استیون هارپر بودند.
وی خاطرنشان کرد: میزان مشارکت بالا در سال ۲۰۱۵، یک نه به سیاست های راست گرایانه و تندروی دولت هارپر بود.
افزایش مشارکت جوانان
این فعال سیاسی ایرانی در کانادا با تاکید بر اینکه میزان مشارکت جوانان در انتخابات ۲۰۱۵ بیشتر شده بود، یادآور شد: این نوع رفتار هم در همان راستای تغییر حزب حاکم محافظه کاران ارزیابی می شد. حتی فکر می کنم این بار در انتخابات ۲۰۱۹ هم بسیاری از جوانان برای همین منظور آمدند تا جلوی به قدرت رسیدن محافظه کاران را بگیرند.
احمدی در پاسخ به این سوال که اگر چنین قصدی وجود داشته است، چرا مشارکت کلی کمتر شده و حزب لیبرال هم نتوانست دولت حداکثری به دست آورد، گفت: باید توجه داشت که دولت اقلیت لیبرال، اقلیت قوی را تشکیل داده است چرا که ۱۵۷ کرسی را به دست آورد.
وی با بیان اینکه ۱۷۰ کرسی برای داشتن دولت اکثریت ضروری است، گفت: لیبرال ها تنها به ۱۳ کرسی نیاز داشتند تا به اکثریت برسند.
دلایل کاهش آرای لیبرال ها
رئیس موسسه صلح و دیپلماسی در تورنتوی کانادا افزود: در چهار سال گذشته دولت ترودو با مسایل و مشکلات مختلفی روبرو بود و می توان گفت که باعث شد تا بعضی از وعده های انتخاباتی ترودو، اجرایی نشود.
احمدی ادامه داد: یکی از اتفاقات اساسی که در این چهار سال افتاد، انتخاب دونالد ترامپ در آمریکا بود. کانادا و آمریکا از نظر تجاری روابط بسیار گسترده ای دارند، انتخاب ترامپ و برخوردی که با قرارداد تجاری نفتا داشت، باعث شد تمرکز و توجه دولت کانادا به سمت حل این مشکل برود.
وی با بیان اینکه علاوه بر نفتا، تعرفه مربوط به فولاد و صنایع چوب هم مطرح بود، اضافه کرد: مشکل دیگری که برای دولت ترودو ایجاد شد، پرونده معروف به اس ان سی بود. شرکتی در استان کبک که ترودو در جریان رسیدگی به اتهامات این شرکت و بررسی دادستان کل کشور دخالت کرد؛ این مساله برخی از رای دهندگان را نسبت به دولت وی ناامید کرد و نظراشان را از حزب لیبرال برگرداند.
این تحلیلگر مسایل سیاسی اظهار کرد: همچنین ترودو در سال ۲۰۱۵ قول داده بود که سیستم انتخاباتی کانادا را تغییر دهد. این وعده ترودو باعث شد که بسیاری از افرادی که عقاید سیاسی چپگرایانه و مترقی دارند، در انتخابات پیشین از حزب لیبرال در حمایت کنند که این اتفاق بیفتد و سیستم انتخاباتی تغییر کند.
احمدی گفت: دولت ترودو این وعده را به خاطر پیچیدگی‌هایی که این کار داشت محقق نکرد، خود این مساله و عدم تحقق آن باعث شد تعدادی از رای‌هایی که حزب لیبرال در انتخابات گذشته از طرف ترقی خواهان بدست آورده بود هم ریزش داشته باشد.
دولت ائتلافی تشکیل نخواهد شد
وی در پاسخ به اینکه آیا ممکن است دو حزب لیبرال و نئو دموکرات متحد شوند و یک حزب تشکیل دهند، گفت: این دو حزب، منش جدایی دارند و تاریخ تشکیل آنها متفاوت است. هیچ صحبتی هم از اینکه این دو حزب با هم اتحادی تشکیل دهند و یک حزب شوند، وجود ندارد. این تحلیلگر مسایل کانادا افزود: اکثریت اعضای هر دو حزب نیز علاقه ای به اتحاد با حزب دیگر ندارند. مشاهده من این است که در کانادا بسیاری از سیاسیون و همچنین شهروندان به این موضوع که سیستم سیاسی کانادا دو حزبی نیست و احزاب متفاوت حضور دارند و انتخاب های گوناگونی وجود دارد، افتخار می کنند و نمی خواهند همچون آمریکا یا برخی دیگر از کشور ها تنها شاهد حضور دو حزب باشند و هیچ حزب دیگری امکان به قدرت رسیدن و یا صدایی در مجلس نداشته باشد.
احمدی ادامه داد: اما درباره دولت اقلیت باید بگویم که با توجه به مصاحبه اخیر ترودو بعد از انتخابات، دولت اقلیت لیبرال با هیچ حزب دیگری ائتلاف رسمی نخواهد کرد. در کانادا سیستمی که دولت بخواهد به شکل ائتلافی تشکیل شود عرف نیست بلکه روش کار این است که دولت اقلیت سعی می کند برای سیاست هایی که می خواهد دنبال کنند یا لوایحی که می خواهد در مجلس به تصویب برساند، با احزاب دیگر همکاری کند تا حمایت حداقل یکی از احزاب منتقد دولت را جلب کند.
وی با تاکید بر اینکه حمایت احزاب دیگر در مساله تصویب لایحه بودجه بسیار اهمیت دارد، اضافه کرد: بودجه، مهمترین بحث هر سال مجلس است و برنامه دولت را برای سال بعد تعیین می کند، از این رو، دولت اقلیت بویژه روی لوایح مربوط به بودجه سعی خواهد کرد حمایت احزاب دیگر را جلب کند.
رئیس موسسه صلح و دیپلماسی تورنتوی کانادا یادآور شد: به طور طبیعی حزبی که به مواضع حزب لیبرال نزدیک‌تر است و می‌تواند از حزب لیبرال حمایت کند، حزب نئو دموکرات است و انتظار می رود که لیبرال ها با حزب نئو دموکرات بر سر برنامه ها ولوایح همکاری کنند.
احمدی افزود: اما نئو دموکرات ها تنها انتخاب لیبرال ها نخواهند بود و حزب کبک هم می تواند مورد توجه قرار گیرد و در برخی موارد دولت لیبرال را در برنامه ها جلو ببرند به خصوص اگر احساس کنند که منافع آن متوجه استان کبک خواهد شد.
مزایا و معایب دولت اقلیت
وی درباره تاثیر دولت اقلیت در اجرا و پیگیری سیاست های داخلی و خارجی هم گفت: اتفاقی که ممکن است بیفتد و مثبت باشد این است که حزب لیبرال باید با همکاری احزاب دیگر، سیاست های خود را جلو ببرد و سیاست هایی که از برآیند این همکاری تصویب شود سیاست هایی خواهد بود که اکثریت جامعه را نمایندگی می کند.
این تحلیلگر مسایل سیاسی افزود: این مساله در تاریخ کانادا و در زمان روی کار بودن دولت های اقلیت پیشین هم مشاهده می شود به گونه ای که از همکاری حزب لیبرال و نئودموکرات خدمات و پوشش بیمه درمانی همگانی فعلی در کانادا ایجاد شده است. به دلیل این همکاری در حوزه سیاست داخلی کانادا ممکن است شاهد سیاست های مترقی تری باشیم به عنوان مثال افزایش خدمات اجتماعی، درمانی، تلاش برای رفع نابرابری های اقتصادی و عدالت اجتماعی و همچنین سیاست های حفظ محیط زیست و مبارزه با تغییرات اقلیمی.
احمدی درباره معایب دولت اقلیت هم گفت: اما از سمت دیگر مشکلی که به وجود می آید این است که دولت اقلیت بازدهی که یک دولت اکثریت می تواند داشته باشد را ندارد. پروسه ای که باید همکاری در پارلمان را شکل دهد، طولانی تر خواهد بود و سختی های خود را دارا است.
وی افزود: بدون شک، حزب اپوزیسیون اصلی که حزب محافظه کار است و در این انتخابات حدود ۱۲۰ کرسی را به خود اختصاص داده، سعی خواهد کرد از این دشواری ها و سختی هایی که لیبرال ها با آن روبرو خواهند بود، به منظور اعتراض و انتقاد علیه لیبرال ها با هدف پیروزی در انتخابات آینده استفاده کند.
این تحلیلگر ایرانی مقیم کانادا گفت: محافظه کاران در چهار سال گذشته نشان دادند، به عنوان حزب منتقد اصلی دولت بسیار قوی عمل می کنند و می کوشند از نظر سیاسی، فعالیت پارلمانی و تبلیغاتی انتقادهای بسیار تخریبی و تندی علیه دولت مطرح کنند. انتقادهای محافظه کاران معمولا به نوعی عوامگرایانه است و با شهروندان ارتباط برقرار می کند و از این طریق تلاش میکنند تعداد رای لیبرال ها را در انتخابات آینده کاهش دهند. آنها بازی سیاسی و منتقد بودن را بسیار خوب بلدند و سعی می کنند از این طریق، دولت را تحت فشار قرار دهند.
احمدی در پاسخ به این سوال که محافظه کاران در این مسیر تا چه میزان موفق خواهند بود، گفت: این مساله به همکاری حزب لیبرال و سایر احزاب بستگی خواهد داشت. نئودموکرات ها در آینده نزدیک به هیچ عنوان نمی توانند دولت تشکیل دهند بنابراین شرایط فعلی یکی از بهترین موقعیت ها است که بخشی از سیاست های خود را از طریق همکاری با لیبرال ها به پیش ببرند. اگر این همکاری وجود داشته باشد، محافظه کاران خیلی نمی توانند خللی در این مسیر ایجاد کنند.
دولت اقلیت و امکان انتخابات زود هنگام
وی در پاسخ به این سوال که اگر لیبرال ها نتوانند در موضوعی حمایت احزاب دیگر را به دست آورند، چه پیش خواهد آمد، گفت: دولت اقلیت لیبرال برای اینکه لایحه ای را تصویب کند باید حداقل حمایت نئودموکرات ها یا حزب کبک (بلاک کبکوا) را با خود داشته باشد …
رئیس موسسه صلح و دیپلماسی در تورنتو توضیح داد: این مساله درباره بودجه بسیار اهمیت دارد. اگر لایحه بودجه تصویب نشود می توان گفت که آن دولت رای عدم اعتماد می گیرد و دوباره انتخابات برگزار خواهد شد.
احمدی در عین حال گفت: اما پارلمان در هر زمانی با طی روند قانونی خود می تواند بحث عدم کفایت دولت را مطرح کند و اگر مجموع احزاب دیگر به نقطه مشترک برسند، می توانند دولت را ساقط کنند.
وی خاطرنشان کرد: بر اساس پیشینه ای که وجود دارد، به طور معمول دولت های اقلیت چیزی حدود ۲ سال در کانادا عمر داشته اند و معمولا انتخابات زود هنگام در زمان دولت اقلیت همیشه مطرح شده است.
این فعال سیاسی در کانادا یادآور شد: فقط این بحث نیست که پارلمان بخواهد انتخابات زودهنگام درخواست کند، اگر دولت احساس کند که در نظر سنجی ها وضعیت خوبی دارد و امکان دارد که بتواند دولت اکثریت تشکیل دهد، یا اینکه نمی تواند با احزاب دیگر به نقطه نظر واحد برسد، با درخواست انحلال پارلمان، انتخابات زودهنگام را برگزار می کند.
نقش سیاست خارجی در انتخابات اخیر
احمدی در پاسخ به این سوال که نقش سیاست خارجی در انتخابات اخیر چگونه بوده است، گفت: سیاست خارجی در این انتخابات خیلی به عنوان اولویت مطرح نبود. حزب محافظه کار تنها حزبی بود که خیلی روی سیاست خارجی مانور داد و با جزئیات برنامه داشت اما به طور کلی مهم ترین اولویتی که در نظر سنجی ها مطرح می شد، مسایل اقتصادی بود.
وی افزود: هزینه بالای زندگی به خصوص قیمت بالای مسکن در شهرهای بزرگ کانادا، برنامه مالیاتی احزاب، بحث عدالت اجتماعی و حفظ محیط زیست و مبارزه با تغییرات اقلیمی مهم ترین مسایلی بود که در این انتخابات مطرح شد. همه نظر سنجی ها نشان داد که مساله تغییرات اقلیمی برای اکثریت شهروندان کانادا اهمیت دارد و احساس می کنند که دولت کانادا حتما در این باره باید سیاست و برنامه های مشخصی داشته باشد.
مساله ایران
رئیس موسسه صلح و دیپلماسی در پاسخ به این سوال که موضوع ایران در این انتخابات تا چه میزان مطرح بود، گفت: در طول انتخابات و کمپین انتخاباتی که تازه پایان یافته است، مساله سیاست خارجی برای حزب لیبرال یک اولویت نبود.
احمدی افزود: برای حزب نئودموکرات هم تقریبا به همین شکل بود. مساله ایران بر عکس انتخابات ۲۰۱۵ که یک وعده مشخصی از طرف حزب لیبرال وجود داشت که در صورت انتخاب، به سمت تجدید رابطه با ایران و بازگشایی سفارت ها پیش خواهند رفت، چنین وعده مشابهی را در انتخابات ۲۰۱۹ نشنیدیم.
وی ادامه داد: اما کاندیداهای حزب لیبرال که در طول انتخابات به خصوص در صحبت هایی که با جامعه ایرانی در کانادا داشتند، مطرح می کردند که دولت لیبرال همچنان به وعده خود پایبند است و در صورت انتخاب مجدد سعی می کند راه دیپلماسی را با ایران به پیش ببرد.
این فعال سیاسی در کانادا اضافه کرد: این مساله در تضاد مشخصی با برنامه سیاست خارجی حزب محافظه کار بود که برنامه ای را علیه ایران اعلام کرده بود و در صورت انتخاب آنها، کانادا به نوعی با سیاست موسوم به “فشار حداکثری” دولت ترامپ علیه ایران همراه می‌شد.
احمدی از این منظر انتخاب دولت لیبرال را مثبت ارزیابی کرد و گفت: همچنین با تحولات اخیر و حل برخی از پرونده های کنسولی که مانع هرگونه مذاکره دیپلماتیک با ایران شده بود، می توان احتمال بازگشت به مذاکره را امیدوار کننده دانست.
وی درباره اینکه رویکرد لیبرال ها در این دوره نسبت به روابط با ایران چگونه خواهد بود، هم گفت: فکر می کنم می توانیم شاهد آن باشیم که با همکاری دو حزب لیبرال و نئودموکرات در دولت اقلیتی که شکل خواهد گرفت، کانادا نگاه مثبت تری را درباره تجدید رابطه و پیگیری دیپلماسی با ایران داشته باشد.
این تحلیلگر مسایل کانادا افزود: حزب نئودموکرات رویکرد مثبتی نسبت به تجدید رابطه دیپلماتیک با ایران داشته و مخالف سیاست های ترامپ و خروج آمریکا از برجام بوده است. اگر فقط به این مساله نگاه کنیم؛ همکاری این دو حزب می تواند کانادا را در بحث سیاست خارجی به سمت تعامل سوق دهد و این مساله می تواند در موضوع رابطه کانادا و ایران هم گشایشی ایجاد کند.
احمدی با ابراز تاسف از اینکه مساله روابط ایران و کانادا در اولویت سیاست خارجی این دو کشور قرار ندارد، اظهار کرد: زمانی که ترامپ و مشکل نفتا به اولویت اصلی سیاست خارجی کانادا تبدیل شد، تمام موارد دیگر از جمله رابطه با ایران به انتهای لیست رفت و دولت نتوانست به آنها رسیدگی کند. همچنین برخی پرونده های کنسولی نیز از موانع اساسی دیگر بر سر راه تجدید رابطه دو کشور بوده است.
وی این مساله را درباره سیاست خارجی ایران هم صادق دانست و گفت: آنچه که به نظر من باید این مساله را در اولویت هر دو کشور قرار دهد، جامعه نسبتا بزرگی است که از ایرانیان در کانادا حضور دارند و همواره درخواست داشته اند که رابطه بین دو کشور برقرار شود.
رئیس موسسه صلح و دیپلماسی در تورنتو، قطع رابطه در سال ۲۰۱۲ که از سوی دولت محافظه کار استیون هارپر انجام شد را یک اشتباه بزرگ توصیف کرد که مشکلات عدیده ای را برای جامعه ایرانیان کانادا به خصوص عدم دسترسی ایرانیان به خدمات کنسولی ایجاد کرده است.
احمدی خاطرنشان کرد: بنابراین درخواستی که من به عنوان یک ایرانی کانادایی به خصوص با دولت کانادا مطرح کردم این بوده است که باوجود اینکه از نظر رابطه تجاری یا مسایل سیاسی ممکن است رابطه دو کشور در اولویت نباشد اما برای جمعیت بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار نفره ایرانی در کانادا یک اولویت و مساله مهمی است که دو کشور گام به گام به سمت تجدید رابطه حرکت کنند و در گام اول رابطه کنسولی را برقرار کنند.
