آموزش آنلاین چیست؟
آموزش آنلاین یا مجازی زمانی است که شما به جای حضور فیزیکی در کلاس درس، دوره‌های درسی خود را به طور آنلاین و با کمک اینترنت می‌گذرانید. مثلاً اگر برنامه‌ی کاری شلوغی دارید که باعث می‌شود نتوانید در کلاس‌های درس حاضر شوید یا محل زندگیتان از دانشگاه بسیار دور است یا اگر که ترجیح می‌دهید هم‌گام با خودتان درس بخوانید یا هر دلیل دیگری، ممکن است آموزش آنلاین روش مناسبی برایتان باشد.
با آموزش آنلاین می‌توانید:
حتی بدون قدم گذاشتن داخل یک کلاس، مدرک تحصیلی بگیرید.
هم‌زمان با درس خواندن به طور تمام وقت کار کنید.
برنامه‌ی درسی مخصوص خود را تنظیم کنید. مثلاً صبح زود یا وقت استراحت بعد از ناهار یا حتی نیمه شب درس بخوانید.
با دانش‌آموزان و دانشجویان کل دنیا در ارتباط باشید.
بدون نیاز به ترک کردن شهر محل زندگیتان در دانشگاه شهر دیگری درس بخوانید.
آموزش آنلاین چه فرقی با آموزش حضوری دارد؟
باید گفت آموزش آنلاین و حضوری از خیلی جهات با هم تفاوتی ندارند. دوره‌های آموزشی آنلاین درست به اندازه‌ی رقیبان کلاسِ درسی خود، سخت و آموزنده است.
اما بزرگ‌ترین تفاوت بین آموزش آنلاین و حضوری در این است که دانش‌آموزان می‌توانند از هر جای کشور در کلاس‌های آموزش مجازی شرکت کنند، بدون این که حتی لازم باشد از خانه خارج شوند.
در آموزش آنلاین از چه منابع درسی می‌توان استفاده کرد؟
به طور کلی مدرسه یا دانشگاهی که برای دانشجویان خود آموزش آنلاین قرار می‌دهد، منابع لازم را نیز معرفی می‌کند. اما چند منبع آنلاین متداول در آموزش‌های مجازی وجود دارد که در ادامه آن‌ها را معرفی می‌کنیم و به شما یاد می‌دهیم چطور می‌توانید از این منابع بیش‌ترین استفاده را بکنید.
کتاب‌ها و مجلات اینترنتی
البته این منابع تقریبا در هر نوع آموزش اعم از آنلاین یا حضوری کاربرد دارند و شما می‌توانید با راهنمایی استاد یا معلم خود، زمان مناسب برای خواندن و یادگیری مفاهیم درسی را پیدا کنید. اما مزیت اصلی استفاده از کتاب‌های اینترنتی این است که آن‌ها قابل حملند و به شما اجازه می‌دهند هر جا که رفتید، بتوانید به راحتی درس بخوانید.
ویدئو‌های تدریس اساتید
گاهی تماشای ویدئو‌های ضبط شده از تدریس اساتید چاره‌ی اصلی یادگیری حجم زیادی از اطلاعات در مدت زمان بسیار کم می‌باشد. ویدئو‌های تدریس اساتید بخش جدا‌نشدنی آموزش دانشگاهی آنلاین محسوب می‌شوند. بهتر است هنگام تماشای این ویدئو‌ها یادداشت‌برداری کنید. چون کمک می‌کند هنگام امتحانات نهایی، درس‌ها را راحت‌تر دوره کنید و هم‌چنین برای انجام تکالیف درسی خود آمادگی بیشتری داشته باشید.
جلسات بحث و گفتگو
بزرگ‌ترین چالشی که آموزش آنلاین با آن رو‌به‌رو است، ارتباط رو در رو و بحث‌های حضوری میان دانشجویان می‌باشد که در کلاس‌های دانشگاهی به راحتی فراهم می‌شود. برای پر کردن این خلا در آموزش آنلاین، از فروم‌های بحث و بررسی و جلسات پرسش و پاسخ مجازی استفاده می‌شود.
ارزشیابی در سیستم آموزش آنلاین چگونه انجام می‌شود؟
آموزش آنلاین از جهات بسیاری شبیه به آموزش حضوری است. به طور مثال در هر دوی آن‌ها لازم است دانش و آگاهی دانشجویان در دوره‌های زمانی مشخص طی ترم‌های آموزشی مورد ارزشیابی قرار بگیرد. البته امکان دارد این فرآیند برای تازه‌وارد‌ها و کسانی که برای اولین بار دوره‌ی آموزشی آنلاین می‌گذرانند، ترسناک به نظر برسد. اما هیچ نیازی به نگرانی نیست، زیرا کارشناسان روش‌های بسیار زیادی برای ارزشیابی دانشجویان پیشنهاد داده‌اند که همه‌ی آن‌ها نیز صد در صد آنلاین هستند. در ادامه لیست کوتاهی از چند ارزشیابی آنلاین را آورده‌ایم تا بیشتر با این مسئله آشنا شوید:
تکالیف درسی
ارزشیابی بر اساس تکالیف درسی احتمالاً روشی است که دانش‌آموزان و دانشجویان از همه بیشتر با آن آشنایی دارند. در آموزش آنلاین نیز برای هر تکلیف درسی، عنوان تکلیف، زمان تحویل و تعداد لغاتی که باید بنویسید (اگر تحقیق یا مقاله باشد) توسط استاد آن درس مشخص می‌شود که باید با رعایت موارد گفته شده آن را در موعد مقرر از طریق اینترنت به استاد خود ایمیل کنید.
بحث و گفتگو
بحث حضوری و گفت‌وگوی رو در رو کاری است که ما هر روز با هم کلاسی‌ها و دوستان خود انجام می‌دهیم. اما بحث و گفتگو در سیستم آموزش آنلاین به مهارت‌های دیگری نیاز دارد که همیشه به طور طبیعی در همه‌ی افراد وجود ندارد؛ و البته بستگی دارد به نظر دانشگاه یا مدرسه‌ای که کلاس‌های آنلاین را برایتان برگزار می‌کند. اما اصولاً هر استادی گفتگو را با پرسیدن سوالی مهم یا مطرح کردن موضوعی قابل بحث شروع می‌کند. در آموزش آنلاین مباحثه می‌تواند داخل تالار‌های گفتگو در صفحات مجازی شکل بگیرد. دانشجویان باید در مورد موضوعی که استاد از آن‌ها خواسته است تحقیق کنند و جواب خود را داخل فروم گفتگو بنویسند و با سایر هم‌کلاسی‌های خود در بحث شرکت کنند تا فهم و دانش خود را از موضوع مورد نظر نشان دهند.
بیان مفهوم درس
لازم است دوباره یادآوری کنیم که آموزش آنلاین و حضوری بسیار مشابه همدیگرند تا حدی که ممکن است دانشجویان متوجه‌ی تفاوت‌های بسیار کوچک آن‌ها نشوند.
یک روش دیگر برای ارزشیابی این است که دانشجو یا دانش‌آموز در مورد مطالبی که یاد گرفته است بنویسد و مفهوم درس را بیان کند و در این مورد می‌تواند برخلاف سایر تکالیف از سبک نوشتاری و زاویه‌ی دید شخصی خودش کمک بگیرد. این نوع ارزشیابی نیز در هر دو نوع آموزش آنلاین و حضوری می‌تواند وجود داشته باشد. اما تفاوت کوچکش این است که در آموزش آنلاین باید نوشته‌های خود را از طریق اینترنت و مثلاً با ایمیل به استاد خود تحویل دهید.
امتحان
با این که امتحان دادن کار سختی است، اما هنوز بهترین راه برای سنجیدن سطح یادگیری محسوب می‌شود. ممکن است دانشگاه یا مدرسه‌ی شما در پایان دوره‌ی آموزش آنلاین، مراکز امتحانی خاصی را برایتان مشخص کند تا در محیط مناسب و کنترل شده‌ای امتحان دهید. یا این که ممکن است به شما اجازه دهند از طریق کامپیوتر شخصی خود، ولی در محلی که آن‌ها انتخاب می‌کنند در امتحانات شرکت کنید. از آن جایی که اساتید راهی برای نظارت در امتحانات مجازی ندارند، این امتحانات عموما کتاب باز هستند.
در آموزش آنلاین چطور از تقلب‌های حین امتحان جلوگیری می‌کنند؟
بسیاری از افراد نگرانند که دانشجویان در امتحانات آنلاین به راحتی می‌توانند تقلب کنند و البته این مسئله خیلی دور از ذهن نیست. اما اساتید و موسسات آموزشی هر کاری لازم باشد انجام می‌دهند تا مطمئن شوند تقلب کردن در امتحانات مجازی غیر ممکن باشد. آن‌ها این کار را با استفاده از نرم‌افزار‌های تقلب‌یاب پیشرفته انجام می‌دهند. به این صورت که هر تکلیف یا برگه‌ی امتحانی که دانشجو تحویل دهد با استفاده از این نرم‌افزار به طور الکترونیکی با دقت مورد بررسی قرار می‌گیرد و سپس یک بار دیگر توسط استاد یا معلم هم بررسی می‌شود.
مزایا و معایب آموزش آنلاین کدامند؟
مزیت: افزایش انعطاف پذیری
شاید بزرگ‌ترین مزیت آموزش آنلاین همین انعطاف‌پذیری بیشتر باشد. یعنی می‌توانید از هر جایی که هستید و هر طوری که می‌خواهید درس بخوانید. البته به این معنی نیست که دانشجویان آنلاین کمتر از دانشجویان حضوری درس می‌خوانند. بلکه یعنی انعطاف‌پذیری بیشتری در تعیین محل و نحوه‌ی درس خواندن دارند. این انعطاف‌پذیری همان دلیلی است که باعث می‌شود آموزش آنلاین میان دانشجویان مسن‌تر که تعهدات دیگری مانند شغل یا فرزند دارند، معروف باشد.
عیب: اعتبار
بسیاری از شرکت‌ها و موسسات آموزش عالی آموزش آنلاین را کم‌اعتبار می‌دانند. اگر دو شخص برای شغلی مصاحبه کنند که از هر جهت شبیه هم باشند، به جز این که یکی از آن‌ها حضوری و دیگری آنلاین درس خوانده باشد، در بسیاری از موارد کسی شغل را می‌گیرد که حضوری درس خوانده باشد. البته اگر آموزش مجازی در جامعه رایج‌تر و مقبول‌تر شود، این مشکل نیز تا حد زیادی برطرف می‌شود.
مزیت: دسترسی آسان
تمام چیزی که برای آنلاین درس خواندن نیاز دارید، یک کامپیوتر است که به اینترنت دسترسی داشته باشد. سپس به راحتی تمام ابزاری که برای درس خواندن لازم دارید اعم از ویدئو‌های درسی و تکالیف از طریق ایمیل یا هر نوع سیستم انتقال فایل دیگری برایتان فرستاده می‌شود.
عیب: کمبود ارتباط اجتماعی
یکی از بزرگ‌ترین معایب آنلاین درس خواندن کمبود ارتباط اجتماعی است. این به خصوص برای دانش‌آموزان جوان که باید دوست‌های جدید پیدا کنند و خوش بگذرانند صدق می‌کند. درس و دانشگاه برای شغل و آینده‌تان مهمند، اما فراموش نکنید که ممکن است در دانشگاه دوستانی پیدا کنید که تا پایان عمر برایتان باقی بمانند.
مزیت: به صرفه بودن
آنلاین درس خواندن بسیاری از خرج‌هایی که دانش‌آموزان عادی متحمل می‌شوند را کاهش می‌دهد. هزینه‌های رفت و آمد که هر هفته روی هم جمع می‌شوند، قیمت‌های کافه‌تریا که بعضی اوقات می‌تواند به طرز مضحکی زیاد باشد و پول کتاب‌هایی که هر کدام می‌توانند در هر ترم چندین هزار تومان شما را عقب بیندازند. اما در آموزش آنلاین شاید تنها هزینه، همان شهریه‌ی ترمی باشد.
عیب: دوره‌های آموزشی کمتر
اینترنت هنوز راه زیادی برای پیشرفته‌تر شدن در پیش دارد پس نباید از کوتاهی‌هایی که ممکن است در آموزش آنلاین رخ بدهد، تعجب کنیم و مسلماً علوم تجربی مانند شیمی یا عصب‌شناسی که نیاز به آزمایش عملی دارند، برای آموزش آنلاین مناسب نیستند.
حرف آخر
آموزش آنلاین در سراسر دنیا میان دانشجویان بیشتر و بیشتر معروف می‌شود، اما هنوز بسیاری از مردم گمان می‌کنند افرادی که آنلاین درس می‌خوانند دانش کمی دارند، اما تحقیقات اخیر خلاف این را نشان داده است. یعنی در واقعیت دانشجویانی که به طور آنلاین درس می‌خوانند نسبت به آن‌هایی که حضوری درس می‌خوانند، عملکرد بهتری از خود نشان می‌دهند. پس فرق نمی‌کند چه رشته‌ای می‌خوانید، وقت آن رسیده است که همه آموزش آنلاین را جدی بگیرید.
